Mặc dù Game bài Tam Cúc là trò chơi dân gian khá phổ biến tại Việt Nam, thế nhưng nhiều người lại chưa biết cách chơi, luật chơi cũng như mẹo chơi như thế nào để giành được chiến thắng. Bài viết dưới đây, igamebaidoithuong.com sẽ hướng dẫn bạn thông tin chi tiết về tựa game hấp dẫn này.
Giới thiệu chi tiết đến người chơi về game bài Tam Cúc
Là một trò chơi bài phổ biến và thú vị trong dân gian Việt Nam tam cúc thường được chơi trong các buổi tụ tập bạn bè, gia đình hoặc trong các hội chơi. Trò chơi có tính chất giải trí cao và đòi hỏi người chơi cần có sự tinh tế, chiến thuật và may mắn để giành chiến thắng.
Game bài tam cúc là gì?
Game bài Tam cúc được biết đến như một thể loại bài vô cùng hấp dẫn. Trò chơi bắt đầu xuất hiện đầu tiên ở miền Bắc và phát triển phổ biến mà nhiều người có thể bắt gặp ở bất cứ đâu hiện nay. Đây là trò chơi bài gắn liền với tầng lớp bình dân, được sử dụng để giải trí lúc thời gian rảnh rỗi.

Tựa game này thường thích hợp cho cả nam và nữ với số lượng quân ít, dễ nhớ và dễ hiểu. Ván bài bắt đầu với 4 người, nhưng có thể chơi từ 2 người và luật chơi sẽ thay đổi phụ thuộc vào số người tham gia.
Bộ bài có thể mua ở nhiều nơi và không nên lầm tưởng Game bài tam cúc với tổ tôm vì chúng khác nhau về quân số và hình vẽ. Hiện nay, bạn có thể chơi game trực tuyến với nhiều bản game phong phú, nhưng cách chơi vẫn giữ nguyên nguyên tắc: ai nhiều lá bài nhất sẽ giành chiến thắng.
Nguồn gốc của Game bài tam cúc
Nguyên thủy, Game bài Tam Cúc có nguồn gốc từ Trung Quốc, và từ đó lan truyền sang các nước Châu Á như Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Trò chơi được biết đến dưới nhiều cái tên khác nhau, chẳng hạn như “Sap Sam” ở Hàn Quốc và “San Suk” ở Nhật Bản. Tuy nhiên, mỗi nơi đều có một cách chơi và quy tắc đôi chút khác nhau.
Mục tiêu chơi của Game bài Tam cúc
Mục tiêu chính mà người chơi khi tham gia đánh bài là giành chiến thắng bằng cách xếp hạng dựa trên số lượng lá bài thắng. Người nào có số lượng lá bài thắng nhiều nhất sẽ xếp thứ nhất trong ván chơi, tiếp theo đến người xếp thứ hai, thứ ba và cuối cùng là người có số lá bài thắng ít nhất sẽ xếp cuối cùng.
Bộ bài dùng để chơi Tam Cúc
Dù cho là trò chơi truyền thống thế nhưng cấu tạo và các lá bài trong bộ bài tam cúc nhiều người lại chưa biết, dưới đây là thông tin chi tiết về bộ bài thường sử dụng để chơi trò chơi này.

Cấu tạo và số lượng lá bài
Bộ bài Tam Cúc bao gồm 32 lá bài, tương tự trò chơi cờ tướng, được chia thành hai loại quân: quân đỏ và quân đen. Trong mỗi loại quân, có 16 lá bài, bao gồm các quân tướng, sĩ, tượng, xe, pháo, mã và tốt, được ký hiệu như sau:
- Tướng (將) – 1 lá
- Sĩ (士) – 2 lá
- Tượng (象) – 2 lá
- Xe (車) – 2 lá
- Pháo (砲) – 2 lá
- Mã (馬) – 2 lá
- Tốt (卒) – 5 lá
Trong một bộ màu đỏ hoặc đen, trừ tướng chỉ có 1 lá và tốt có 5 lá, các quân khác đều có 2 lá. Các lá bài này sẽ được chia đều cho từng người chơi khi bắt đầu ván chơi, tạo nên sự cân bằng và công bằng giữa các người tham gia trò chơi.
Cách để người chơi dễ dàng phân biệt các lá bài trong bộ
Các lá bài trong bộ Game bài Tam Cúc có hình chữ nhật dài và hẹp với nền màu trắng. Phía trên của mỗi lá bài được ghi tên bài bằng chữ Hán màu đen (quân đỏ có đóng dấu màu đỏ) và có hình minh họa để phân biệt giữa các quân.
Chữ Hán trên quân bài tương tự các quân cờ phía đen trong cờ tướng. Mặt sau của các lá bài giống hệt nhau cho cả 32 lá bài, tạo nên sự đồng nhất và nhận diện dễ dàng trong trò chơi.
Cách chơi Game bài Tam Cúc cơ bản
Chia bài, xếp bài và đánh bài sao cho hợp lý chính là những điều cơ bản mà bất kỳ người chơi nào cũng phải nắm được khi chơi bài tam cúc.
Cách chia Game bài Tam Cúc
Khi bắt đầu ván chơi, người chơi cần thực hiện quy trình chia bài một cách công bằng để đảm bảo mỗi người có số lá bài tương đương. Quy trình chia bài gồm các bước sau:

Quy trình chia bài
- Xáo bài: Trước tiên, nhóm người chơi sẽ xáo trộn bộ bài Tam Cúc một cách kỹ lưỡng để đảm bảo tính ngẫu nhiên và công bằng.
- Chọn người chia bài: Một người trong nhóm sẽ được chọn để làm người chia bài. Người này có thể tự đề nghị hoặc được quyết định bằng cách nào đó, chẳng hạn như lật lá bài và người có giá trị cao nhất sẽ làm người chia bài.
- Chia bài: Người chia Game bài sẽ bắt đầu chia bài cho từng người chơi lần lượt theo chiều kim đồng hồ. Mỗi người sẽ nhận được số lá bài như nhau và không biết lá bài của đối thủ.
Nguyên tắc chia bài cho người chơi
- Đối với 2 người chơi: Mỗi người nhận 16 lá bài.
- Đối với 3 người chơi: Mỗi người nhận 11 lá bài. Lá bài còn lại sẽ được đặt vào ngoài trò chơi (được gọi là “bài còn”).
- Đối với 4 người chơi: Mỗi người nhận 8 lá bài. Lá bài còn lại cũng sẽ được đặt vào ngoài trò chơi.
Nguyên tắc và cách xếp bài Tam Cúc
Game bài Tam Cúc yêu cầu người chơi có khả năng xếp bài một cách khôn ngoan và chiến thuật để giành chiến thắng. Nguyên tắc xếp bài bao gồm các điểm sau:
- Xếp đôi và bộ ba:
- Xếp hai quân bài gần nhau để tạo thành đôi, ví dụ như đôi xe hồng hoặc đôi pháo đen.
- Một bộ ba được hình thành từ 3 quân bài có cùng màu sắc, gồm bộ ba (xe, pháo, mã) hoặc bộ ba (tướng, sĩ, tượng). Cần lưu ý rằng (tượng, xe, pháo), (sĩ, tượng, xe) không được tính là bộ ba.
- Tứ tử và Ngũ tử:
- Nếu có 4 lá bài Tốt cùng màu sắc, sẽ được coi là tứ tử.
- Nếu có 5 lá bài Tốt cùng màu sắc, đó là ngũ tử.
- Xếp quân riêng lẻ:
- Các quân bài trong Tam cúc nếu không thuộc bộ sẽ được xếp riêng lẻ.

Cách để game thủ dễ dàng tính điểm trong bài Tam Cúc
Người chơi cần phải biết cách tính điểm để tính được điểm số của mình cũng như biết được ai là người thắng, thua trong ván chơi.
Trường hợp kết đôi
Quy định: Khi một người có cơ hội kết đôi (như tứ tử hoặc ngũ tử) và công bố bài trước khi nhà cái gọi, người đó sẽ giành điểm cao hơn.
Cách tính điểm Game bài tam cúc: Trong trường hợp kết đôi, người chiến thắng sẽ được cộng điểm tùy vào bộ bài mà họ kết đôi. Cụ thể như sau:
- Kết đôi Tứ Tử: +8 điểm
- Kết đôi Ngũ Tử: +16 điểm
Ví dụ minh họa kết đôi: Người chơi A có tứ tử (4 lá bài Tốt đồng màu): +8 điểm
Trường hợp kết ba tam cúc
Quy định: Nếu một người có bộ ba (gồm ba lá Game bài tam cúc cùng loại) và công bố trước khi nhà cái gọi, người đó sẽ giành điểm cao hơn.
Cách tính điểm: Trong trường hợp kết ba, người chiến thắng sẽ được cộng điểm tùy vào bộ bài mà họ kết ba. Cụ thể như sau:
- Kết ba (tướng, sĩ, tượng): +6 điểm
- Kết ba (xe, pháo, mã): +6 điểm
Ví dụ minh họa kết ba: Người chơi B có bộ ba (tướng, sĩ, tượng): +6 điểm
Trường hợp tay bài kết Tốt đen, Tứ Tử, Ngũ Tử
Quy định Game bài tam cúc: Khi một người kết Tốt đen, Tứ Tử hoặc Ngũ Tử và công bố trước thì người chơi đó sẽ giành chiến thắng.
Cách tính điểm: Trong trường hợp này, điểm số tương ứng sẽ được cộng thêm cho người thắng.
- Kết Tốt đen: +4 điểm
- Kết Tứ Tử: +8 điểm
- Kết Ngũ Tử: +10 điểm
Thí dụ tính điểm các trường hợp này: Người chơi C có tứ tử (4 lá bài tam cúc Tốt đồng màu): +8 điểm

Trường hợp các quân Tốt đỏ trong tay bài đè quân Tốt đen
Quy định: Khi một người chơi đánh ra quân Tốt đỏ (tốt đồng màu) đè lên quân Tốt đen của đối thủ, người đó sẽ giành điểm cao hơn.
- Cách tính điểm: Trong trường hợp này, điểm số tương ứng sẽ được cộng thêm cho người chiến thắng.
- Tốt đỏ đè Tốt đen: +2 điểm
- Ví dụ minh họa tính điểm: Người chơi D đánh ra Tốt đỏ đè lên Tốt đen của người chơi E: +2 điểm
Lưu ý: Các quy định về tính điểm trong Game bài Tam Cúc có thể thay đổi tùy theo từng nơi chơi và hội chơi. Hãy chắc chắn hiểu rõ các quy tắc cụ thể của địa phương bạn tham gia để đảm bảo tính công bằng và thú vị trong trò chơi.
Thuật ngữ trong trò chơi bài Tam cúc
Game bài Tam Cúc là một trò chơi bài phổ biến và thú vị, đi kèm với những thuật ngữ riêng biệt giúp người chơi dễ dàng hiểu và tham gia vào trò chơi một cách trôi chảy. Dưới đây là các thuật ngữ cơ bản và cách sử dụng trong trò chơi bài chi tiết nhất để bạn tham khảo:
Các thuật ngữ cơ bản và ý nghĩa của chúng người chơi cần biết
Một số thuật ngữ mà người chơi thường dùng, bạn nên nắm bao gồm:
- Tứ Tử (Tứ tử): Bộ bài gồm bốn lá Tốt (cùng màu đỏ hoặc đen).
- Ngũ Tử (Ngũ tử): Bộ bài gồm năm lá Tốt (cùng màu đỏ hoặc đen).
- Kết Tứ Tử (Kết tứ tử): Hành động đánh ra bộ Tứ Tử, công bố trước khi nhà cái gọi, giành điểm cao hơn.
- Kết Ngũ Tử (Kết ngũ tử): Hành động đánh ra bộ Ngũ Tử, công bố trước khi nhà cái gọi, giành điểm cao hơn.
- Kết Ba (Kết ba): Bộ bài gồm ba lá bài cùng loại (Ví dụ: tướng, sĩ, tượng).
- Kết Tứ (Kết tứ): Bộ bài gồm bốn lá bài cùng loại (Ví dụ: xe, pháo, mã).
- Kết (Kết): Hành động kết đôi hoặc kết ba, công bố trước khi nhà cái gọi, giành điểm cao hơn.
- Đè (Đè): Hành động gánh kết ba của đối thủ khi đã kết ba trước đó.
- Tốt đỏ (Tốt đồng màu): Lá bài Tốt có màu đỏ.
- Tốt đen (Tốt đồng màu): Lá bài Tốt có màu đen.
- Chui bài: Hành động đánh ra quân không đúng theo quy định hoặc lá bài không phù hợp, bị coi là thua.
- Cái (Cái): Người chơi được máy lựa chọn ngẫu nhiên là người gọi đầu và sẽ là người ra bài đầu tiên.
- Thua (Thua): Hành động chịu thất bại trong trò chơi, có thể bị đè, chui bài hoặc không có bộ bài phù hợp khi người khác đã công bố.

Cách sử dụng thuật ngữ trong trò chơi
Trong quá trình chơi game, bạn cũng cần lưu ý đến cách sử dụng các thuật ngữ của trò game bài này:
- Trong quá trình chơi Game bài Tam Cúc, người chơi sẽ sử dụng các thuật ngữ trên để giao tiếp và thông báo các hành động của mình.
- Khi có cơ hội, người chơi nên cân nhắc kết ba, kết đôi hoặc kết Tứ Tử, Ngũ Tử để giành điểm cao hơn.
- Tránh chui bài hoặc đánh sai quy định để không bị coi là thua.
- Thông qua việc sử dụng thuật ngữ, người chơi có thể tạo sự gắn kết và hiểu rõ hơn về các quy tắc và chiến lược trong trò chơi.
Lưu ý: Một số thuật ngữ có thể thay đổi tùy theo vùng miền và từng nhóm chơi Tam Cúc
Luật chơi Tam Cúc chi tiết
Hiểu rõ luật chơi tam cúc, người chơi mới có thể vận dụng và tìm ra chiến thuật chơi hợp lý, cụ thể:
Quy tắc trình làng và gọi bài
Khác với các loại bài khác, Game bài tam cúc có quy định riêng về cách trình làng và gọi bài, cụ thể:
Nguyên tắc trình làng bài
Trình làng bài là một phần quan trọng trong trò chơi Tam Cúc, giúp các người chơi xác định thứ hạng và vai trò của mình trong ván chơi. Dưới đây là nguyên tắc trình làng bài:
- Tứ Tử và Ngũ Tử: Trước khi nhà cái gọi bài, người chơi có Tứ Tử (4 lá Tốt cùng màu đỏ hoặc đen) hoặc Ngũ Tử (5 lá Tốt cùng màu đỏ hoặc đen) có thể trình làng bài để giành quyền gọi bài đầu tiên. Khi đã trình làng, người chơi đó sẽ được gọi là “Kết Tứ Tử” hoặc “Kết Ngũ Tử”.
- Kết Ba và Kết Tứ: Sau khi đã trình làng Tứ Tử hoặc Ngũ Tử, người chơi còn có thể trình làng bài làm Kết Ba (3 lá bài cùng loại) hoặc Kết Tứ (4 lá bài cùng loại) trước khi nhà cái gọi bài. Khi đã trình làng thành công, họ sẽ được gọi là “Kết Ba” hoặc “Kết Tứ”.
- Kết (Kết): Người chơi có thể trình làng Kết Đôi (đôi xe hồng), Kết Ba hoặc Kết Tứ trước khi nhà cái gọi bài. Khi đã trình làng, họ sẽ được gọi là “Kết”.

Quy trình gọi bài và ưu tiên
Quy trình gọi bài và ưu tiên là một phần quan trọng trong trò chơi Game bài Tam Cúc, giúp người chơi xác định thứ tự gọi bài và ưu tiên khi đánh bài.
- Cái (Cái): Người chơi được máy lựa chọn ngẫu nhiên làm Cái và sẽ là người gọi đầu tiên. Vai trò Cái có ưu tiên cao nhất và họ có quyền gọi bất kỳ số cây bài nào từ 1 cây trở lên, tùy ý từ 1 đến 13 lá bài. Họ cũng có thể gọi bất kỳ loại bài nào (đôi, ba, tứ, ngũ, Tứ Tử, Ngũ Tử) và có thể cấm bài cho người chơi sau.
- Xếp bài (Xếp bài): Người chơi tiếp theo sau Cái sẽ tiếp tục gọi theo thứ tự kim đồng hồ. Họ có quyền gọi cùng số cây bài như Cái hoặc gọi số cây cao hơn. Ví dụ, nếu Cái gọi “ba cây”, người chơi tiếp theo có thể gọi “ba cây” hoặc “tư cây”.
- Cấm bài (Cấm bài): Khi đến lượt gọi của một người chơi, họ có thể cấm số cây bài cao hơn mà người trước đó đã gọi. Việc cấm bài giúp hạn chế lựa chọn bài của đối thủ và đưa ra những quyết định chiến thuật hợp lý.
- Thắng (Thắng): Người chơi giữ bài cao nhất sẽ giành chiến thắng trong lượt gọi đó và nhận cái. Người giành chiến thắng tiếp tục làm Cái trong ván chơi tiếp theo và quy trình gọi bài được lặp lại.
- Thua (Thua): Người chơi thua cuộc khi không giữ được bài cao nhất hoặc không đủ bài để cấm bài đối thủ. Khi thua, họ sẽ không có quyền gọi bài và đợi tới lượt gọi tiếp theo.
Quy tắc tính thắng vòng cuối
Quy tắc tính thắng vòng cuối và xác định người thắng cuộc trong Game bài Tam Cúc có một số yếu tố quan trọng cần lưu ý. Dưới đây là mô tả chi tiết về quy tắc tính thắng vòng cuối, cách xác định người thắng cuộc và cách xử lý trường hợp hòa:

- Vòng cuối: Khi ván chơi tiến đến vòng cuối, có một số quy tắc đặc biệt cần tuân thủ để tính thắng cuộc và xác định người chiến thắng.
- Kết đôi và kết ba: Trong vòng cuối, người chơi có quyền thực hiện kết đôi hoặc kết ba. Kết đôi là khi người chơi gọi các bộ ba (từ ba lá bài trở lên) và kết ba là khi họ gọi các bộ ba mà trong đó có xe-pháo-mã đen hoặc xe-pháo-mã đỏ.
- Thứ tự ưu tiên: Trong vòng cuối, kết đôi có thứ tự ưu tiên cao hơn so với kết ba. Ví dụ, nếu một người chơi kết đôi “tư cây” và một người chơi khác kết ba “xe-pháo-mã đen”, người kết đôi sẽ giành chiến thắng.
- Xử lý trường hợp hòa: Nếu trong vòng cuối, có hai hoặc nhiều người chơi cùng đạt được bộ ba cùng loại hoặc có cùng số cây bài cao nhất, thì sẽ xảy ra trường hợp hòa. Trong trường hợp này, người chiến thắng sẽ được xác định dựa trên các quân bài còn lại sau bộ ba.
- Bộ ba đen và đỏ: Nếu một người chơi gọi kết ba mà có một người chơi khác cũng gọi cùng loại bộ ba nhưng màu bài khác (đen hoặc đỏ), thì người chơi gọi bộ ba đỏ sẽ giành chiến thắng.
Lời kết
Trên đây là tổng hợp tất tần tật các thông tin liên quan đến Game bài tam cúc, cách chơi, cách chia bài, tính điểm chi tiết nhất. Hy vọng người chơi đã có những thông tin bổ ích để bắt đầu hành trình giải trí với tựa game hấp dẫn này.